Likidite Nedir?

Likidite, ekonomi dünyası ve piyasalar ile ilgilenen herkesin sıklıkla karşısına çıkan bir kavramdır. Finansal piyasalar ve işletmeler için farklı anlamlara gelen likidite, nakit, nakde dönüşüm anlamına gelir. Burada bahsettiğimiz dönüşüm, varlıkların paraya dönüşümüdür. Likit, likidite gibi kavramlar, piyasaları, finansal varlıkları ve işletmelerin bilançolarını anlayabilmek için kullanılır.

Sermaye piyasaları ve finansal varlıklar için likidite kavramını açıklayarak başlayalım. Bir finansal varlığın likiditesi; nakde yani paraya dönüştürülebilme yeteneğini ifade eder. Değerini kaybetmeden, hızla ve kolaylıkla nakde dönüştürülebilen finansal varlıklar yüksek likiditeye sahiptir.

Likiditesi yüksek menkul kıymetler, gayrimenkuller ve diğer varlıklar, yatırımcıların öncelikli tercihleridir. Yüksek likiditeye sahip olan varlıklar, portföylerini yönetirken yatırımcılara esneklik kazandırırken, güven duygusunu en üst seviyeye çıkarırlar.

Piyasalarda Likidite Ne Demektir?

Piyasalarda likiditenin yüksek olması ise ilgili piyasadaki paranın ya da hızla ve kolayca nakde dönüşebilecek varlıkların fazla olduğu durumlardır. Yüksek likiditeye sahip olan piyasalarda işlem hacimleri yüksek olma eğilimindedir.

Her türlü finansal varlık için fiyatlar ise yukarı yönlü hareket etme potansiyeline sahiptir. Ancak yüksek likiditeye sahip olan finansal piyasalarda çeşitli riskler de mevcuttur. Örneğin; fiyat balonları oluşabilir, spekülasyonların sayısı artarken analizlerin piyasaların gerçek dinamiklerini yansıtma olasılığı azalır.

Bilançolar Likidite Oranı Nedir?

Likidite kavramı işletmeler için ise sahip oldukları varlıklar ile kısa vadeli yükümlülüklerini yerine getirebilme yeteneklerini gösterir. Likidite oranları birçok farklı yöntemlerle belirlenmektedir. Şirketlerin bilançolarındaki varlıkların, kısa vadeli borçlarının ne kadarını ödeyebileceğini gözler önüne serer. Pozitif senaryolarda genellikle bu oranın 1’in üzerinde olması gerekir. Eğer durum öyle olursa şirketin likiditesinin yüksek olduğu anlamına gelir.

Likidite Tuzağı Ne Anlama Gelir?

Fiyat istikrarının sağlanması ve ekonomilerin sağlıklı bir şekilde işleyişi merkez bankalarının asli görevidir. Likidite tuzağı merkez bankalarının en güçlü silahları olan para arzı ve faiz oranlarının ekonomiye etkilerini sınırlandırır. Bu bilgiyi verdikten sonra likidite tuzağı nedir onu açıklayalım. Likidite tuzağı, faizlerin çok düşük olduğu ya da para arzıyla faizlerin düşürüldüğü bir ekonomide, para arzını artırarak faizlerin daha fazla düşmediği durumlardır.

Bu durumdaki (likidite tuzağı) ‘tuzak’ iktisadi literatürde para arzının ekonomiyi canlandıracağı mekanizmanın bozulmasıdır.

Likidite tuzağının oluştuğu faizin çok düştüğü/düşürüldüğü ekonomilerde, insanlar artık daha fazla düşemeyeceğini düşünerek faizlerde bir artış beklentisine girer. Bunun bir etkisi olarak tüketiciler tasarruf etmeye başlar. Yatırımcılar ise hazine bonosu, devlet tahvili gibi doğrudan faizle ilişkili yatırım araçlarından kaçar. Bu etki hisse senedi piyasalarını ve diğer varlıkları da etkiler. Hazine bonosu, tahviller ve hisse senetlerinde yeni alımların olmadığı, piyasaların bekleyişe geçtiği ölü bir noktadır.